Grupy krwi to temat bardzo aktualny w swiecie hodowcow kotow rasowych.
A dlatego poniewaz w przeszlosci u wielu hodowcow wystepowaly zgony kociat nie wiadomo z jakiego powodu,
gdzie naukowcy postanowili glebiej zbadac przyczyne tego problemu...
Przy okazji mam prosbe do tych ktorzy chcieliby ponizej napisany tekst kopiowac-
prosze zapytajcie tylko czy sie z tym zgadzam :-)

Koty posiadaja podobnie jak u ludzi w plasmie naturalnie wystepujace przeciwciala przed inna grupa krwi. Te przeciwciala nazywane sa Iso - lub Allo-pzeciwciala.

Koty z grupa krwi A posiadaja slabe przeciwciala przeciwko grupie krwi B, natomiast koty z grupa kriw B posiadaja mocne antyciala pzeciwko grupie krwi A.
Grupa krwi AB - reaguje na grupe krwi B bardzo podbnie jak grupa A, lecz w troche slabszej formie.
Przeciwciala te sa odpowiedzialne za przerozne nietolerancje w organizmie:
- Neonatale Isoerythrolyse - wyniszczenie czerwonych cialek kriw u nowonarodzonych kociat.
Rowniez u ludzi jest wiadome ze przy transfuzji krwi nalezy tylko przetaczac ta sama krew, jesli postapimy inaczej nastepuje "rozpuszczenie" czerwonych cialek krwi i rezultatem bedzie zgon czlowieka.
Krew posiada jeszcze jeden faktor tzw.: Rhesusfaktor (Rh)
Matka Rh-minus i ojciec Rh-plus dochodzi do rozwoju przeciwcial u matki, te z kolei u nienarodzonego albo nowonarodzonego dziecka moga wywolac fatalne szkody.
Matka Rh-plus ojciec Rh-minus ta wspomniana sytacja nie wystepuje.

W latach 80-tych w Australii, USA, Francjii, Holandii oraz w Niemczech nastapily szczegolowe badania grup krwi u kotow.
Na podstawie tych studiow wykryto ze u kotow wystepuja nastepujaca grupy krwi:
A - budowana jest przez gen z grupy A/A lub A/B przy czym cechy grupy A uciskaja cechy grupy B
A/B - wystepuje niezwykle rzadko,dlatego tez jest malo wiadome jak genetycznie tworzona jest ta grupa krwi / moge tylko dodac ze jeden z naszych kotow hodowlanych posiada grupe krwi A/B, i coraz czesciej jestesmy konfrontowani z ta grupa/
B - budowana jest przez gen B/B

Kiedy moga nastapic problemy?
1. przy transfuzji krwi
2. Przed porodem nie wskazuje jeszcze nic na problemy, poniewaz przeciwciala matki nie maja dostepu przez lozysko do krwioobiegu nienarodzonych kociat.
3. Porod
Kiedys sadzono ze rowniez:
przez ciaze:
a) u nienarodzonych kociat przeciwciala wraczaja/pradwopodobnie/ do krwioobiegu
b) kotka z grupa krwi B, nosi w lonie kocieta z grupa krwi A

Ale obecnie nie potwierdzaja sie tego typu tezy naukowcow. Bynajmniej osobiscie mialam wiele kojarzen kotek grupy B z kocurkami grupy A lub AB i przebieg ich ciazy zaliczal sie do normalnych bez powiklan i stresu. Takze pozostanmy przy punkcie 1. i 2.


Pierwsze mleko matki nazywane jest mlekiem kolostralnym /Colostrum/ zawiera ono bardzo duzo cial odpornosciowych, ktore wazne sa do dalszego rozwoju organizmu zwierzecia. Lecz w przypadku niewlasciwej grupy krwi zaczynana sie produkcja przeciwcial.
Hodowcy skoncentrowani sa przede wszystkim na punkcie nr.3, poniewaz wystepuja duze mozliwsci uratowania potomstwa przed pewna smiercia.

Genetyczna dziedzicznosc grup krwi u kotow:

Kotka
Kocur
Kocieta
A=A/A A=A/A A=A/A
A=A/A A=A/B A=A/A oder A/B
A=A/A B=B/B

A=A/B
   
A=A/B A=A/A A=A/A oder A/B
A=A/B A=A/B A=A/B oder A/B und B=B/B
A=A/B B=B/B A=A/B --------- und B=B/B
     
B=B/B A=A/A A=A/B **
B=B/B A=A/B A=A/B ** -------- und B=B/B
B=B/B B=B/B B=B/B


Grupa krwi zaznaczona ** sa to kocieta u ktorych wystepuje produkcja przeciwcial, wtedy kiedy matka posiada grupe krwi B /B=B/ a kocieta A/A=A/
Z tabeli wynika tez ze grupa kocura nie gra wiekszej rolo w calej tej reakcji poza tym ze splodzil kocieta z grupa krwi A.
Gdzie wystepuje konflikt?
Poprzez przeciwciala w mleku matki z grupa krwi B, nastepuje w ciagu pierwszych dni po porodzie wyniszczenie czerwonych cialek krwi u nowonarodzonych kociat z grupa krwi A.
Rezultatem tego wystepuje syndrom FIN /Feline Neonatale Isoerythrolyse/.
· F - oznacza kota
· I - oznacza nowonarodzone
· N - oznacza wyniszczanie czerwonych cialek krwi

Jak mozna rozpoznac FIN ?
Porod odbywa sie calkiem normalnie bez zadnych niepokojacych sytuacji. Kocieta u ktorych syndrom FIN nastepuja ponizej opisane symptomy:
Od razu po porodzie bez zadnych oznakow choroby zdycha kocie
Sa bardzo slabe i nie chca ssac
Po paru dniach slabo przybieraja na wadze lub apetyt calkowicie zanika
Wydalaja czerwono-brazowy mocz
Pare kociat ktore przezyja,po okolo 1-2tyg. Odpada czubek ogonka
Reszta kociat ssa regulanie, lecz doznaje slabej formy anemii

 

Jak mozna zapobiec FIN ?
Nejlepsze byloby dopuszczanie do rozplodu kotow z grupa krwi B, czyli B x B i problem bylby z glowy, lecz populacja kotow znacznie by sie pomniejszyla. Jak juz wspomnialam grupa krwi A moze wystepowac genetycznie jako "homozygota" lub genetycznie jako "heterozygota" / reinerbig, mischerbig/. Kocieta grupy B mozna rowniez 'przesortowac', lecz przy kocietach z grupa A jest to niemozliwe ze wzgledu na recesywnosc genu B ktory przez wiele generacji "niewidocznie" podawany jest dalej i eliminacja tego genu jest niemozliwa. FIN to zadna choroba zakazna rowniez nie powinno sie z tego powodu kastrowac kocury z grupa krwi B - poniewaz bez ryzyka komplikacji moze on kryc kotki z wszystkimi grupami krwi.

Wystepowanie grupy krwi B w %-tach u kotow rasowych:
· 1-5% Maine Conn, Norweski lesny
· 10-20% Abesynski, Szkocki Fold, Perski, Japonski Bobtail, Birmanski, Somalijski
· 25-50% Brytyjski, Devon Rex, Cornish Rex

Jezeli nastapilo krycie gdzie bedziemy podejrzewac po porodzie FIN, nalezy kocieta od matki odlaczyc na okres okolo 16 godzin. W tym czasie karmimy kocieta mlekiem zastepczym, lub podajemy matce z grupa krwi A. Przy nowonarodzonych kocietach scianki jelit sa jeszcze bardzo chlonne i wlasnie dlatego przeciwciala matki moga wkroczyc do krwioobiegu kociat i wyniszczyc czerwone cialka krwi. Po wyzej opisanym czasie moga kocieta ssac mleko matki, poniewaz jelita sa juz niechlonne i scianki szczelne. Z przyczyn i planow hodowlanych czesto nie mozna uniknac "ryzykownych" zwiazkow.

Medycyna jest coraz obszerniejsza w zwiazku z tym mamy obecnie duze mozliwosci przeprowadzenia badan grup krwi u kotow, w Niemczech i Holandii nalezy to do rutyny. Poza tym Holandia opracowala test gdzie mozliwe jest procentowe obliczenie reakcji przeciwcial grupy krwi A w stosunku do grupy krwi B. Taki test jest dosyc pomocny w hodowli, poniewaz przy konfiktowych kryciach mozna uniknac odlaczenia kociat od matki, w przypadku gdy reakcja wyniszczania jest bardzo niska, wtedy bez zadnych obaw mozemy maluszki przy matce pozostawic.
Badajac grupe krwi u kotow hodowlanych, zmiejszamy rowniez zgony kociat i ratujemy zycie. Jesli ktos jest zainteresowany i chcialby zbadac grupe krwi oraz ustalic proces przeciwcial, prosze o kontakt, wtedy moge podac calokowity adres labolatorium gdzie te testy sa przeprowadzane.

PS.: przy konflikcie serologicznym postarajcie sie aby kocieta przez wyzej wymienione 16 godz. pozostaly przy matkce, gdzie mamusi ubieramy bawelniane wdzionko zakrywajace brzuszek. W ten sposob unikamy stresu oddzielania kociat od matki. Takie ubranko mozna wykonac na szydelku lub drutach.

© Agnes Ziemendorf